Bez Obav
Galeria UHAUS, Ostrawa, Czechy, 2023
Wystawa została zrealizowana jako zwieńczenie rezydencji w Ostrawie. Podczas mojego pobytu skupiłem się na działaniach związanych z historią dzielnicy przemysłowej Witkowice w Ostrawie. Rozszerzyłem również swoje badania o poszukiwania pozostałości nieistniejących już kopalń.
Ważnym podsumowaniem tych działań była dla mnie realizacja wystawy w jednym z dwóch pozostałych U-Dům. Budynki te powstały w ramach budowy Nowych Witkowic pod koniec XIX wieku jako domów dla pracowników miejscowej huty żelaza.
W projekcie Bez Obav skupiłem się na performatywnym dialogu z przestrzeniami dawnej Huty Witkowice, a także na eksploracji pozostałości po dawnej działalności kopalni, takich jak hałda Ema. Ta niesamowita hałda daje obraz dewastacji spowodowanej eksploracją złóż kopalnianych. Przez złe zarządzanie, do dziś wnętrze hałdy płonie. Wewnętrzny ogień osiąga temperaturę prawie 1600 stopni Celsjusza, co pozwala na tworzenie się wewnątrz kamieni takich jak porcelanit i jaspis. Powierzchnia góry ma własną ciepłolubną mikroflorę i faunę stepową. Nie są to gatunki inwazyjne, ale rodzime rośliny i bakterie z dawnych okresów geologicznych, kiedy klimat we wschodniej Europie był zupełnie inny niż w okresie panowania człowieka.
Wystawa składała się z nagrań projekcji performatywnych zrealizowanych w dawnych przestrzeniach Huty Witkowice, nagrań wyświetlanych na smartfonach z zakładów drzewnych i składów węgla, wciąż działającej odlewni stali oraz negatywowych nagrań powierzchni hałdy z lotu ptaka.
Ekspozycję uzupełniają symboliczne fragmenty hałdy - skała płonna ułożona w kopiec na środku przestrzeni oraz wzory na powierzchni podłogi galerii wykonane z taśmy aluminiowej nawiązujące do przestrzeni miasta Ostrawy usianej rurami i kablami.
Całość wystawy dopełniała ambientowa kompozycja dźwiękowa. Została ona oparta głównie na nagraniach z wciąż działającej walcowni rur w Witkowicach, z dodatkiem dźwięków z czynnych zakładów przetwórstwa metali w Ostrawie.


